Έκθεση
Τέσσερις μήνες μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κολωνίας, οι λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο εργασίας και την ακριβή σύνθεση της ομάδας εργασίας που έχει αναλάβει να συντάξει το σχέδιο κειμένου των θεμελιωδών δικαιωμάτων διευκρινίζονται τελικά στο Τάμπερε της Φινλανδίας. Πρόκειται για ιστορική εμπειρία. Για πρώτη φορά, οι ευρωβουλευτές θα μπορέσουν να συνεργαστούν με βουλευτές των εθνικών κοινοβουλίων και με εκπροσώπους των αρχηγών κρατών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με σκοπό να εκπονήσουν ένα κείμενο συνταγματικής φύσης.
Τα 62 μέλη της ομάδας εργασίας αρχίζουν τις εργασίες τους στις Βρυξέλλες, στις 17 Δεκεμβρίου 1999. Ύστερα από απαίτηση πολλών ευρωβουλευτών, η ομάδα εργασίας αποκαλείται συμβολικά «Συνέλευση». Η Συνέλευση αποτελείται από ευρωβουλευτές (16) και από βουλευτές των εθνικών κοινοβουλίων (δύο ανά κράτος, δηλαδή 30 συνολικά), από εκπροσώπους των κυβερνήσεων (τότε 15) και από έναν εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ακόμη, στις εργασίες παρίστανται και συμμετέχουν δύο εκπρόσωποι του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και δύο εκπρόσωποι του Συμβουλίου της Ευρώπης, από τους οποίους ο ένας εκπροσωπεί το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Προβλέπεται επίσης να πραγματοποιηθεί διάλογος με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή. Τέλος, εξετάζεται η προοπτική να προσκληθούν και να συμβάλουν στις διαβουλεύσεις οι χώρες που είναι υποψήφιες για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκπρόσωποι κοινωνικών ομάδων και εμπειρογνώμονες.
Πρόεδρος της Συνέλευσης αναλαμβάνει ο Roman Herzog, πρώην πρόεδρος του γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης, καθώς και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ο οποίος έχει την πρωτοβουλία του εγχειρήματος. Στο έργο του επικουρείται από μια συντακτική επιτροπή (Προεδρείο), σε στενή συνεργασία με την ομάδα της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου και με την ειδική διυπηρεσιακή ομάδα που συγκροτήθηκε για να παράσχει στήριξη στην αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά τη διάρκεια των εργασιών. Οι εργασίες της Συνέλευσης και του Προεδρείου ξεκινούν στις εγκαταστάσεις του Συμβουλίου και στη συνέχεια μεταφέρονται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες. Η μεταφορά διευκολύνει σημαντικά τους ευρωβουλευτές στα καθήκοντά τους, δεδομένου ότι κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκπόνηση του Χάρτη.
Πολύ σύντομα, η ποικιλία απόψεων των μελών της Συνέλευσης πυροδοτεί τις συζητήσεις. Επί εννέα μήνες, όσο διαρκούν οι εργασίες της Συνέλευσης, ένας διάλογος χωρίς προηγούμενο εκτυλίσσεται με την κοινωνία των πολιτών, χάρη στη συνεισφορά και τις ακροάσεις δεκάδων μη κυβερνητικών οργανώσεων. Η Συνέλευση αποφασίζει εξαρχής ότι θα λάβει τις αποφάσεις της με ομοφωνία. Οι εργασίες της Συνέλευσης χαρακτηρίζονται από μεγάλη διαφάνεια, οι συνεδριάσεις της πραγματοποιούνται δημόσια και όλα τα προπαρασκευαστικά έγγραφα είναι διαθέσιμα σε ειδικό ιστότοπο στο διαδίκτυο.