Ταξιδεύοντας για αναψυχή - μια σύντομη ιστορία για τον τουρισμό

Οι άνθρωποι είχαν πάντα την ανάγκη να ταξιδεύουν, είτε για να εξερευνήσουν και να ανακαλύψουν νέες χώρες είτε για δική τους απόλαυση. Ο τουρισμός καλύπτει ακριβώς το τελευταίο.

Μπορούμε να εντοπίσουμε την προέλευση της σύγχρονης έννοιας του τουρισμού από τον 17ο αιώνα, όταν νέοι ευγενείς από τις χώρες της δυτικής και της βόρειας Ευρώπης έκαναν αυτό που ονομάστηκε Grand Tour, δηλαδή ένα ταξίδι στην Ευρώπη (που συνήθως περιλαμβάνει τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ελλάδα) με κύριο σκοπό να μάθουν όσο περισσότερα γίνεται για την ιστορία, την τέχνη και την πολιτιστική κληρονομιά. Θεωρήθηκε ένας τέλειος τρόπος εκπαίδευσης.

Μέχρι τον 18ο αιώνα, αυτό το έθιμο ήταν ευρέως διαδεδομένο μεταξύ των πλουσιότερων τάξεων και εξαπλώθηκε σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως την Αμερική. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα θρησκευτικά προσκυνήματα που ήταν ήδη δημοφιλή τον Μεσαίωνα συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Η Βιομηχανική Επανάσταση, η οποία ξεκίνησε στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, δημιούργησε έναν σημαντικό οικονομικό, κοινωνικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό που θα εξαπλωνόταν στον υπόλοιπο κόσμο. Ως αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών, σημειώθηκε έξοδος από τις αγροτικές περιοχές προς τις αναπτυσσόμενες μεγάλες πόλεις, οι οποίες χρειάζονταν εργατικό δυναμικό για τη νέα βιομηχανία.

Ως αποτέλεσμα, εμφανίστηκαν νέες κοινωνικές τάξεις. Οι εξελίξεις στις μεταφορές ήταν επίσης καθοριστικές.

Οι βελτιώσεις στις εμπορευματικές και επιβατικές μεταφορές συνέβαλαν στην ανάδειξη του ελεύθερου χρόνου, των νέων μορφών ψυχαγωγίας και των ταξιδιών. Οι άνθρωποι ταξίδευαν κυρίως με τρένο, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι τα σιδηροδρομικά δίκτυα συνέδεαν τους προορισμούς στην Ευρώπη και σε άλλα μέρη του κόσμου.

Τα πρώτα ταξιδιωτικά γραφεία δημιουργήθηκαν τον 19ο αιώνα. Ένας από τους πρωτοπόρους ήταν η Thomas Cook & Son, η οποία ήταν η πρώτη που προσέφερε εκδρομές και διακοπές για γκρουπ, οι οποίες περιελάμβαναν εισιτήρια μεταφοράς, διαμονή και σίτιση, καθιστώντας έτσι το κόστος χαμηλότερο.

Αυτό θα ήταν η πηγή αυτού που σήμερα ονομάζουμε πακέτα διακοπών.

Στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, η τουριστική βιομηχανία συνέχισε να αναπτύσσεται χάρη στη μαζική παραγωγή λεωφορείων και αυτοκινήτων.

Ο παράκτιος τουρισμός ξεκίνησε να αποκτά σημασία και, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ακτές της Μεσογείου έγιναν γρήγορα δημοφιλείς. Επίσης, οι βελτιώσεις στις αεροπορικές μεταφορές (όπως οι ναυλωμένες πτήσεις), ομοίως η πρόοδος στην εργατική νομοθεσία και η αύξηση της κοινωνικής πρόνοιας οδήγησαν σε έκρηξη του τουρισμού.

Ο τομέας του τουρισμού μεταμορφώθηκε κατά τη διάρκεια της ύφεσης τη δεκαετία του 1970, κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης που οδήγησε σε χαμηλότερα κόστη και τιμές. Ο πολυτελής τουρισμός άνοιξε τον δρόμο για την εμφάνιση του μαζικού τουρισμού. Τότε ήταν που ο μαζικός τουρισμός έκανε την εμφάνισή του. Τα ταξίδια μετατράπηκαν από αποκλειστικό προνόμιο σε δραστηριότητα αναψυχής για το κοινό.

Στις επόμενες δεκαετίες, υπήρξε προοδευτική διεθνοποίηση των ξενοδοχειακών εταιρειών, των ταξιδιωτικών πρακτορείων και των αεροπορικών εταιρειών. Προσφέρθηκαν επίσης νέα προϊόντα και νέες δραστηριότητες αναψυχής, που περιστρέφονται, μεταξύ άλλων, γύρω από τον αθλητισμό και την υγεία.

Σήμερα, ο τομέας του τουρισμού έχει γίνει μία από τις μεγαλύτερες κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας σε πολλές χώρες, αποτελώντας μέρος της διεθνούς πολιτικής ατζέντας.

Τα τελευταία χρόνια, με τις πτήσεις χαμηλού κόστους και την ύπαρξη εναλλακτικών καταλυμάτων, τα οποία διαχειρίζονται διαδικτυακές εταιρείες, είναι ευκολότερο για τους τουρίστες να ανταπεξέλθουν οικονομικά σε ένα ταξίδι και μπορούν να σχεδιάσουν το δρομολόγιο και τις εμπειρίες τους σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους.

Ο τουρισμός δεν επηρεάζει μόνο την τοπική οικονομία, αλλά αρχίζει επίσης να επηρεάζει τις κοινωνικές δομές, τον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής των προορισμών στους οποίους πραγματοποιούνται επισκέψεις. Ως εκ τούτου, η πρόκληση τώρα είναι να δώσουμε λύσεις αναπτύσσοντας μια τουριστική συνείδηση που σέβεται το περιβάλλον και τον τοπικό τρόπο ζωής των κατοίκων της.

Αυτή η δημοσίευση εντάσσεται στο έργο Europeana Common Culture, το οποίο εξερευνά διάφορες πτυχές της κοινής μας πολιτισμικής κληρονομιάς στην Ευρώπη.