Tentoonstelling
Inleiding
Op enkele uitzonderingen na, dragen muziekinstrumenten nooit de naam van hun eigenaar, hoe bekend die ook moge geweest zijn. Meestal worden hun muziekinstrumenten na hun dood verkocht en wordt de band met de eigenaar vlug vergeten. Zo is er geen klavecimbel bekend dat zou hebben toebehoord aan Bach of Couperin, noch zijn er sporen van een viool van Vivaldi of Leclair. Met de opkomst van de virtuozencultus in de 19e eeuw krijgen voorwerpen die aan grote virtuozen hebben toebehoord echter een fetisj gehalte dat hun artistieke aura een materiële dimensie geeft. In de popmuziek van de 20e eeuw wordt die trend nog versterkt. Zo worden muziekinstrumenten van rock bands bijvoorbeeld gezocht als icoon objecten. De zeldzame instrumenten van beroemdheden die tot ons kwamen hebben meer dan alleen maar een anekdotisch karakter. Zij bieden ons belangrijke voorbeelden van het klankideaal en de speelmogelijkheden van hun tijd.
Componisten
Een muziekinstrument dat eens in het bezit was van een grote componist heeft ook vandaag nog belang, wars van het anekdotische of het totemkarakter ervan. De Erard vleugelpiano die Liszt op zijn concertreis in Lyon bespeelde in 1844 of de zither die aan Franz Xaver Gruber toebehoorde – de componist van de wereldberoemde kerstmelodie Stille Nacht, heilige Nacht - spreken nog steeds tot de verbeelding van hen die ze vandaag bezichtigen of beluisteren. Als men die muziekinstrumenten in hun context plaatst, geven zij ook informatie over de smaak van die kunstenaars en helpen zij ons om de omstandigheden waarin zij werkten te begrijpen.
Jazz & Pop Sterren
Door de explosieve groei van massamedia als radio, TV en grammofoonplaat, en later door de mondiale verspreiding van de popmuziek kregen uitvoerende kunstenaars het statuut van levende iconen, die wereldwijd gevierd en verafgood werden. Men moet er zich dus niet over verbazen dat de muziekinstrumenten die zij bespeelden of de voorwerpen die zij in hun bezit hadden cultobjecten geworden zijn, gezocht door museums en verzamelaars. In sommige tradities, zoals bijvoorbeeld in de Roma gemeenschap, wordt aan dergelijke objecten een mythische waarde toegekend – vergelijk de gitaar van Django Reinhardt die na zijn dood niet meer bespeeld mag worden. Populaire groepen of individuen leven voort in objecten die ze hebben nagelaten – denk aan de synthesizer van ABBA die nu bewonderd wordt door bezoekers die met nostalgie terugdenken aan de hoogdagen van deze Zweedse popgroep. Soms zijn het de composities die een licht werpen op de verhouding tussen de musicus en zijn muziekinstrument. Zo was Frank Zappa een onvermoeibare zoeker die oog had voor de ontwikkelingen in de elektronische muziek die hij trouwens gebruikte in sommige van zijn meest experimentele composities.
Koningen En Koninginnen
Muziekinstrumenten die hebben toebehoord aan de kroon of aan hoogwaardigheidsbekleders zijn vaak uitzonderlijke objecten. Of zij nu gegeven werden of verworven voor eigen gebruik, vaak zijn zij van hoogwaardige kwaliteit. Zij getuigen van het vakmanschap van de bouwer die ze heeft ontworpen en van diens creativiteit. Hun pracht is recht evenredig met de status van de bestemmeling. Als zo een muziekinstrument deel ging uitmaken van een vorstelijke verzameling betekende dat een onloochenbaar bewijs van erkenning voor de bouwer, die daar dan dankbaar naar verwees. Soms haalde het decoratieve aspect het echter op het muikale, zoals bij het marmeren hakkebord dat toegeschreven wordt aan Michele Antonio Grandi en dat eens toebehoorde aan Cosmo III de Medici, groothertog van Toscane.
