Wystawa
Les ennemis ont tout pris, Jusqu'à notre petit lit!
[Wrogowie zabrali nam wszystko, nawet naszą małą kołyskę!]
z kolędy Debussy’ego „Noël des enfants qui n’ont pas de maison”
Wojna spowodowała masowe wędrówki ludności cywilnej w całej Europie. Powyższe zdjęciem, zrobione na początku wojny, przedstawia uchodźców z Belgii w sytuacji, która skłoniła Debussy’ego do napisania jego ostatniego dzieła wokalnego, kolędy „Noël des enfants qui n’ont pas de maison” („Święta Bożego Narodzenia dzieci bez domów”). Debussy napisał ją pod koniec 1915 r., w przeddzień swojej operacji raka jelita grubego,
dając w niej ujście swojego ogromnego gniewu. W tym czasie Debussy martwił się nie tylko o swoje zdrowie, lecz także o los swojej rodziny, która musiała przenosić się z miejsca na miejsce z powodu wojny.
Debussy nie przeżył wojny: umarł na raka w kwietniu 1918 r. Fundacja Europeana dysponuje kilkoma nagraniami tej kolędy, łącznie z powyższym, śpiewanym przez Charlesa Panzéra (baryton), pod batutą Piero Coppoli, a także przedstawionym poniżej rękopisem z autografem kompozytora.
Wielu żołnierzy wracało do domu straszliwie okaleczonych, chorych na nerwicę frontową lub straumatyzowanych tym, co widzieli. Austriacki pianista Paul Wittgenstein stracił prawe ramię, ale był zdeterminowany kontynuować swoją karierę muzyczną.
Zamawiał u kompozytorów utwory na fortepian skomponowane wyłącznie na lewą rękę: jednym z przykładów takich dzieł jest koncert fortepianowy autorstwa Franza Schmidta.
Ravel również skomponował koncert na lewą rękę dla Wittgensteina — jest to zresztą jeden z najlepiej znanych utworów zamówionych przez pianistę. Ravel, który służył podczas wojny jako kierowca ciężarówki, skomponował utwór „Le Tombeau de Couperi” w hołdzie dla swoich poległych towarzyszy. Na tym zdjęciu z 1916 r. pozuje w swoim mundurze.
Muzyka była również istotna dla żołnierzy dochodzących do zdrowia, którzy nie byli profesjonalnymi muzykami. Dostosowywali swoje protezy tak, aby byli w stanie grać na instrumentach, jak widać na zdjęciu przedstawiającym trzech muzyków.
Żołnierze, którzy stracili wzrok, mogli w dalszym ciągu grać — a nawet nauczyć się grać — na różnych instrumentach. Na poniższym zdjęciu widnieje podpis „St. D's, May 26th 1919” (St. D., 26 maja 1919 r.): zostało ono przypuszczalnie zrobione w kościele św. Dunstana w Regents Park (Londyn), który później przekształcił się w siedzibę organizacji charytatywnej Blind Veterans UK, pomagającej niewidomym weteranom wojskowym. Kościół św. Dunstana organizował szkolenia dla niewidomych weteranów wojennych, na przykład ze stenografii lub gry na jakimś instrumencie muzycznym. Poniżej znajduje się zdjęcie sześciu mężczyzn grających na banjo i mandolinach przy akompaniamencie mężczyzny grającego na gitarze i kobiety grającej na pianinie (oboje wydają się widzieć).
byli ofiarami działania gazów bojowych, tracili wzrok stopniowo. Kapitan Ian Fraser, oślepiony przez snajpera podczas bitwy nad Sommą w 1916 r., został prezesem organizacji charytatywnej działającej przy kościele św. Dunstana i wpadł na pomysł „mówiących” książek. We współpracy z Królewskim Narodowym Instytutem Niewidomych (RNIB) Fraser zrealizował swoją koncepcję mówiącej książki, która w zamyśle miała być metodą umożliwiającą żołnierzom oślepionym w I wojnie światowej kontakt z literaturą.
Fraser został później posłem do niższej izby brytyjskiego parlamentu, a następnie został mianowany parem dożywotnim i zasiadał w Izbie Lordów.
Nagrywanie mowy z prędkością mniejszą niż (wówczas) standardowe 78 obrotów na minutę umożliwiło rejestrowanie całych książek na około dziesięciu płytach. Był to przełomowy krok w historii nagrywania dźwięku — być może trudno go nam należycie docenić w dzisiejszych czasach, gdy na jednym telefonie komórkowym można zapisać setki, jeśli nie tysiące, mówiących książek.
Instytut RNIB otworzył swoje pierwsze studio nagraniowe w 1934 r., w Londynie. Usługa Talking Book (Mówiące książki) stała się cennym zasobem i jest powszechnie wykorzystywana po dziś dzień. Wystawę kończymy fragmentem kroniki filmowej Pathé News z 1945 r. przedstawiającym nagrywanie mówiącej książki.